ખોટી માહિતી ફેલાવવાની યુક્તિઓ: માનવ મગજ પર કેવી રીતે આક્રમણ કરવામાં આવે છે

• લેખક:
• લેખક નામ

  ક્વોન્ટમરુન અગમચેતી
• ઓક્ટોબર 4, 2023

આંતરદૃષ્ટિનો સારાંશ

ચેપી મોડલ અને એન્ક્રિપ્ટેડ એપ્સ જેવી યુક્તિઓ દ્વારા ખોટી માહિતી ફેલાઈ રહી છે. ઘોસ્ટરાઇટર જેવા જૂથો નાટો અને યુએસ સૈનિકોને લક્ષ્ય બનાવે છે, જ્યારે AI લોકોના અભિપ્રાય સાથે ચેડાં કરે છે. લોકો ઘણીવાર પરિચિત સ્ત્રોતો પર વિશ્વાસ કરે છે, જે તેમને ખોટી માહિતી માટે સંવેદનશીલ બનાવે છે. આનાથી વધુ AI-આધારિત ડિસઇન્ફોર્મેશન ઝુંબેશ, મજબૂત સરકારી નિયમો, ઉગ્રવાદીઓ દ્વારા એનક્રિપ્ટેડ એપ્સનો ઉપયોગ વધી શકે છે, મીડિયામાં સાયબર સુરક્ષામાં વધારો થઈ શકે છે અને ખોટા માહિતીનો સામનો કરવા માટેના શૈક્ષણિક અભ્યાસક્રમો થઈ શકે છે.

અયોગ્ય માહિતી ફેલાવવાની યુક્તિઓ

ખોટી માહિતીની યુક્તિઓ એ એવા સાધનો અને વ્યૂહરચના છે જે ઘણીવાર સોશિયલ નેટવર્કિંગ સાઇટ્સ પર લાગુ થાય છે, જે ખોટી માન્યતાઓનો રોગચાળો બનાવે છે. માહિતીની આ હેરફેરના પરિણામે મતદારોની છેતરપિંડીથી માંડીને હિંસક હુમલાઓ વાસ્તવિક છે કે કેમ (દા.ત., સેન્ડી હૂક પ્રાથમિક શાળા શૂટિંગ) અથવા રસીઓ સલામત છે કે કેમ તે વિષયો વિશે વ્યાપક ગેરસમજ ઊભી થઈ છે. જેમ જેમ નકલી સમાચારો જુદા જુદા પ્લેટફોર્મ પર શેર થતા રહે છે, તેણે મીડિયા જેવી સામાજિક સંસ્થાઓ સામે ઊંડો અવિશ્વાસ પેદા કર્યો છે. ભ્રામક માહિતી કેવી રીતે ફેલાય છે તેની એક થિયરી કોન્ટેજિયન મોડલ કહેવાય છે, જે કમ્પ્યુટર વાયરસ કેવી રીતે કાર્ય કરે છે તેના પર આધારિત છે. એક નેટવર્ક ગાંઠો દ્વારા બનાવવામાં આવે છે, જે લોકોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, અને કિનારીઓ, જે સામાજિક લિંક્સનું પ્રતીક છે. એક વિભાવનાને એક "મન" માં બીજ આપવામાં આવે છે અને તે વિવિધ પરિસ્થિતિઓમાં અને સામાજિક સંબંધોના આધારે ફેલાય છે.

તે મદદ કરતું નથી કે ટેક્નોલોજી અને સમાજનું વધતું ડિજિટાઇઝેશન ખોટી માહિતીની યુક્તિઓને પહેલા કરતાં વધુ અસરકારક બનાવવામાં મદદ કરી રહ્યું છે. એક ઉદાહરણ એન્ક્રિપ્ટેડ મેસેજિંગ એપ્સ (EMAs) છે, જે માત્ર અંગત સંપર્કો સાથે ખોટી માહિતી શેર કરવાની સુવિધા આપે છે પરંતુ એપ કંપનીઓ માટે શેર કરવામાં આવતા સંદેશાઓને ટ્રેક કરવાનું પણ અશક્ય બનાવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જાન્યુઆરી 2021 યુએસ કેપિટોલ હુમલા પછી દૂર-જમણેરી જૂથોએ EMAs પર સ્થાનાંતરિત કર્યું કારણ કે Twitter જેવા મુખ્ય પ્રવાહના સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મે તેમના પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. ડિસઇન્ફોર્મેશન યુક્તિઓના તાત્કાલિક અને લાંબા ગાળાના પરિણામો હોય છે. ચૂંટણીઓ સિવાય જ્યાં ગુનાના રેકોર્ડ ધરાવતી શંકાસ્પદ વ્યક્તિત્વો ટ્રોલ ફાર્મ દ્વારા જીતે છે, તેઓ લઘુમતીઓને હાંસિયામાં ધકેલી શકે છે અને યુદ્ધના પ્રચારને સરળ બનાવી શકે છે (દા.ત., રશિયાનું યુક્રેન આક્રમણ). 

વિક્ષેપકારક અસર

2020 માં, સુરક્ષા કંપની FireEye એ ઘોસ્ટરાઇટર નામના હેકર્સના જૂથના ખોટા માહિતીના પ્રયાસોને પ્રકાશિત કરતો એક અહેવાલ પ્રકાશિત કર્યો. માર્ચ 2017 થી, પ્રચારકો જૂઠાણું ફેલાવી રહ્યા છે, ખાસ કરીને પોલેન્ડ અને બાલ્ટિક્સમાં લશ્કરી જોડાણ નોર્થ એટલાન્ટિક ટ્રીટી ઓર્ગેનાઈઝેશન (નાટો) અને યુએસ સૈનિકો વિરુદ્ધ. તેઓએ સોશિયલ મીડિયા અને રશિયન તરફી સમાચાર વેબસાઇટ્સ પર ખોટી સામગ્રી પ્રકાશિત કરી છે. ઘોસ્ટરાઇટરે કેટલીકવાર વધુ આક્રમક અભિગમનો ઉપયોગ કર્યો છે: તેમની પોતાની વાર્તાઓ પોસ્ટ કરવા માટે સમાચાર વેબસાઇટ્સની સામગ્રી મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ્સ (CMS) હેક કરવી. પછી જૂથ તેના નકલી સમાચારો નકલી ઇમેઇલ્સ, સોશિયલ મીડિયા પોસ્ટ્સ અને અન્ય સાઇટ્સ કે જે વાચકો તરફથી સામગ્રીને સ્વીકારે છે તેના દ્વારા લખેલા ઑપ-એડ્સનો ઉપયોગ કરીને વિતરિત કરે છે.

અન્ય ડિસઇન્ફોર્મેશન યુક્તિ એલ્ગોરિધમ્સ અને આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) નો ઉપયોગ સોશિયલ મીડિયા પર લોકોના અભિપ્રાયને ચાલાકી કરવા માટે કરે છે, જેમ કે બૉટ્સ દ્વારા સોશિયલ મીડિયા ફોલોઅર્સને "બુસ્ટિંગ" કરવા અથવા દ્વેષપૂર્ણ ટિપ્પણીઓ પોસ્ટ કરવા માટે સ્વચાલિત ટ્રોલ એકાઉન્ટ્સ બનાવવા. નિષ્ણાતો આને કોમ્પ્યુટેશનલ પ્રચાર કહે છે. દરમિયાન, ધ ન્યૂ યોર્ક ટાઈમ્સના સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે રાજકારણીઓ લોકોને ખ્યાલ આવે છે તેના કરતાં વધુ વખત ખોટી માહિતી ફેલાવવા માટે ઈમેલનો ઉપયોગ કરે છે. યુ.એસ.માં, બંને પક્ષો ઘટકોને તેમના ઇમેઇલ્સમાં હાઇપરબોલનો ઉપયોગ કરવા માટે દોષિત છે, જે ઘણીવાર ખોટી માહિતી શેર કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરી શકે છે. 

લોકો ખોટી માહિતીની ઝુંબેશમાં શા માટે પડે છે તેના કેટલાક મુખ્ય કારણો છે. 

• સૌપ્રથમ, લોકો સામાજિક શીખનારા છે અને મિત્રો અથવા કુટુંબના સભ્યો જેવા તેમના માહિતીના સ્ત્રોતો પર વિશ્વાસ કરવાનું વલણ ધરાવે છે. આ લોકો, બદલામાં, વિશ્વાસુ મિત્રો પાસેથી તેમના સમાચાર મેળવે છે, આ ચક્રને તોડવાનું મુશ્કેલ બનાવે છે. 
• બીજું, લોકો ઘણીવાર તેઓ જે માહિતીનો ઉપયોગ કરે છે તે તથ્ય તપાસવામાં નિષ્ફળ જાય છે, ખાસ કરીને જો તેઓ તેમના સમાચાર એક સ્ત્રોત (ઘણી વખત પરંપરાગત મીડિયા અથવા તેમના મનપસંદ સોશિયલ મીડિયા)માંથી મેળવવા માટે ટેવાયેલા હોય ફેસબુક અથવા ટ્વિટર જેવા પ્લેટફોર્મ). જ્યારે તેઓ તેમની માન્યતાઓને સમર્થન આપતી હેડલાઇન અથવા છબી (અને માત્ર બ્રાંડિંગ પણ) જુએ છે, ત્યારે તેઓ ઘણીવાર આ દાવાની પ્રામાણિકતા પર પ્રશ્ન કરતા નથી (પછી ભલે તે ગમે તેટલા હાસ્યાસ્પદ હોય). 
• ઇકો ચેમ્બર્સ શક્તિશાળી ડિસઇન્ફોર્મેશન સાધનો છે, જે આપમેળે વિરોધી માન્યતા ધરાવતા લોકોને દુશ્મન બનાવે છે. માનવ મગજ એવી માહિતી મેળવવા માટે સખત મહેનત કરે છે જે હાલના વિચારોને સમર્થન આપે છે અને તેમની વિરુદ્ધ જાય તેવી માહિતીને ડિસ્કાઉન્ટ કરે છે.

ખોટી માહિતી ફેલાવતી યુક્તિઓની વ્યાપક અસરો

ખોટી માહિતી ફેલાવવાની યુક્તિઓના સંભવિત પરિણામોમાં આનો સમાવેશ થઈ શકે છે: 

• રાજકારણીઓ અને પ્રચારકોને હોંશિયાર ડિસઇન્ફોર્મેશન ઝુંબેશ દ્વારા અનુયાયીઓ અને "વિશ્વસનીયતા" મેળવવામાં મદદ કરવા માટે AI અને બૉટ્સમાં વિશેષતા ધરાવતી વધુ કંપનીઓ.
• ટ્રોલ ફાર્મ્સ અને ખોટી માહિતી વ્યૂહરચનાકારોનો સામનો કરવા માટે સરકારો પર ડિસઇન્ફોર્મેશન વિરોધી કાયદા અને એજન્સીઓ બનાવવા માટે દબાણ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
• પ્રચાર ફેલાવવા અને પ્રતિષ્ઠા બગાડવા માંગતા ઉગ્રવાદી જૂથો માટે EMA ના ડાઉનલોડમાં વધારો.
• ડિસઇન્ફોર્મેશન હેકર્સને તેમની સિસ્ટમમાં ફેક ન્યૂઝ રોપતા અટકાવવા ખર્ચાળ સાયબર સિક્યુરિટી સોલ્યુશન્સમાં રોકાણ કરતી મીડિયા સાઇટ્સ. આ મધ્યસ્થતા પ્રક્રિયામાં નોવેલ જનરેટિવ AI સોલ્યુશન્સનો ઉપયોગ થઈ શકે છે.
• જનરેટિવ AI સંચાલિત બૉટોનો ઉપયોગ ખરાબ કલાકારો દ્વારા પ્રચાર અને અશુદ્ધ માહિતી માધ્યમ સામગ્રીના મોટા પ્રમાણમાં ઉત્પાદન કરવા માટે કરવામાં આવી શકે છે.
• યુનિવર્સિટીઓ અને સામુદાયિક શાળાઓ માટે ડિસઇન્ફોર્મેશન વિરોધી અભ્યાસક્રમોનો સમાવેશ કરવાનું દબાણ વધ્યું. 

ધ્યાનમાં લેવાના પ્રશ્નો

• ડિસઇન્ફોર્મેશન યુક્તિઓથી તમે તમારી જાતને કેવી રીતે સુરક્ષિત કરશો?
• સરકારો અને એજન્સીઓ આ યુક્તિઓના ફેલાવાને કેવી રીતે અટકાવી શકે?