Opkomst van nieuwe media: nieuwe machtskrachten domineren het medialandschap

• Auteur:
• auteursnaam

  Quantumrun-prognose
• 25 februari 2022

Samenvatting inzicht

De media-industrie heeft een aanzienlijke transformatie ondergaan, waarbij het vertrouwen van het publiek is afgenomen en nieuwe vormen van communicatie centraal staan. Factoren zoals de polarisatie van het nieuws, de impact van de COVID-19-pandemie en de opkomst van onlineplatforms hebben het landschap hervormd, wat heeft geleid tot een verschuiving van traditionele media naar digitale platforms. Deze verandering heeft de media gedemocratiseerd, maar heeft ook zorgen doen rijzen over de verspreiding van desinformatie, de duurzaamheid van kwaliteitsjournalistiek en de noodzaak van regelgevend toezicht.

De opkomst van de nieuwe mediacontext

De media-industrie, ooit een baken van transparantie en feitelijkheid, heeft door de jaren heen een aanzienlijke verschuiving in het publieke vertrouwen gezien. Begin jaren zeventig had ongeveer 1970 procent van het publiek vertrouwen in de media, een cijfer dat sindsdien is geslonken tot slechts 70 procent in 40. Uit een onderzoek dat in hetzelfde jaar werd uitgevoerd, bleek dat de VS het laagste vertrouwen in de media hadden. media, waarbij slechts 2021 procent van de bevolking vertrouwen uitspreekt. Deze afname van vertrouwen kan worden toegeschreven aan verschillende factoren, waaronder de toenemende polarisatie en politisering van nieuws, waardoor het voor velen een uitdaging is geworden om onderscheid te maken tussen feitelijke berichtgeving en desinformatie.

Het medialandschap van de 21e eeuw is een broedplaats geworden voor uiteenlopende opvattingen, vaak beïnvloed door politieke voorkeuren. Deze transformatie heeft het voor het publiek steeds moeilijker gemaakt om echt nieuws te onderscheiden van verzonnen verhalen. De situatie werd verder gecompliceerd door de pandemie, die niet alleen de stroom van advertentie-inkomsten verstoorde, maar ook de achteruitgang van de gedrukte kranten wereldwijd versnelde. Deze ontwikkeling leidde tot aanzienlijk banenverlies in de sector, waardoor de toch al precaire situatie verder werd gedestabiliseerd.

Te midden van deze uitdagingen zijn traditionele mediavormen, zoals kranten en kabelnieuwsnetwerken, grotendeels verdrongen door nieuwe vormen van communicatie. Deze vormen omvatten websites, online videostreaming, sociale-mediaplatforms, online communities en blogs. Deze platforms, met hun enorme bereik en toegankelijkheid, hebben het publiek en aspirant-journalisten de mogelijkheid gegeven om hun standpunten en verhalen met een wereldwijd publiek te delen. Deze verschuiving heeft het medialandschap gedemocratiseerd, maar heeft ook nieuwe vragen opgeroepen over de rol en verantwoordelijkheden van de media in het digitale tijdperk.

Disruptieve impact

De opkomst van online mediaplatforms en sociale netwerken heeft de manier waarop informatie in onze samenleving wordt verspreid aanzienlijk veranderd. Beroemdheden en influencers kunnen nu, gewapend met hun smartphones, hun standpunten delen met een wereldwijd publiek en de publieke opinie vormgeven op manieren die voorheen het domein van professionele journalisten waren. Deze verschuiving heeft traditionele media gedwongen zich aan te passen, een sterke online aanwezigheid te creëren en hun digitale aanhang te vergroten om relevant te blijven. 

Als reactie op deze veranderingen zijn de bedrijfsmodellen van veel mediaorganisaties geëvolueerd. Lange journalistiek, ooit de standaard voor diepgaande berichtgeving, is grotendeels vervangen door abonnements- en lidmaatschapsmodellen. Met deze nieuwe modellen kunnen mediakanalen hun publiek rechtstreeks bereiken, zonder de traditionele distributiekanalen te omzeilen. Ze roepen echter ook vragen op over de duurzaamheid van kwaliteitsjournalistiek in een tijdperk waarin clickbait-koppen en sensatiezucht vaak meer aandacht trekken.

Het gebruik van algoritmen om inhoud naar specifieke doelgroepen te sturen heeft het medialandschap verder getransformeerd. Met deze technologie kunnen onafhankelijke journalisten en omroeporganisaties hun doelgroep effectiever bereiken. Het maakt echter ook de verspreiding van bevooroordeelde of misleidende inhoud mogelijk, omdat deze algoritmen vaak prioriteit geven aan betrokkenheid boven nauwkeurigheid. Deze trend onderstreept de noodzaak van mediageletterdheid en kritische denkvaardigheden onder het publiek, evenals de noodzaak van regelgevend toezicht om het verantwoorde gebruik van deze krachtige instrumenten te garanderen.

Gevolgen van de opkomst van nieuwe media

Bredere implicaties van de opkomst van nieuwe media kunnen zijn:

• Het vermogen om vooringenomen berichten op grote schaal uit te zenden, wat leidt tot meer conflicten en de bevordering en verankering van polarisatie en intolerantie.
• De afnemende geloofwaardigheid van de algemene berichtgeving vanwege de veelheid aan media-opties die beschikbaar zijn voor publieke consumptie.
• Toenemend sensatiezucht door de media als middel om meer meningen onder het publiek te genereren en te concurreren met nieuwe media.
• Nieuwe mogelijkheden op het gebied van het creëren van digitale inhoud en het beheer van sociale media.
• Meer gepolariseerde politieke landschappen omdat mensen worden blootgesteld aan extremere standpunten.
• Het gebruik van algoritmen om inhoud te targeten, leidt tot het creëren van ‘echokamers’, waar mensen alleen worden blootgesteld aan standpunten die aansluiten bij hun eigen standpunten, waardoor hun begrip van diverse perspectieven wordt beperkt.
• Toegenomen energieverbruik en elektronisch afval omdat er meer apparaten nodig zijn om toegang te krijgen tot digitale inhoud.
• Meer toezicht op technologiebedrijven terwijl overheden proberen hun invloed te reguleren en gebruikersgegevens te beschermen.
• Een opkomst van burgerjournalistiek die de betrokkenheid van de gemeenschap en lokale berichtgeving vergroot.

Vragen om te overwegen

• Wat is, gezien het toenemende aantal nieuwe mediaplatforms, de beste manier om de verspreiding van verkeerde informatie tegen te gaan?
• Denkt u dat het geëvolueerde medialandschap het niveau van vertrouwen van het publiek zal bereiken dat decennia geleden door het mediaberoep werd genoten?