Zinsinsi zosiyana: Phokoso loyera la cybersecurity

• Author:
• Dzina la wolemba

  Quantumrun Foresight
• December 17, 2021

Chidule cha chidziwitso

Zinsinsi zosiyana, njira yomwe imayambitsa kusatsimikizika kuti ateteze deta ya ogwiritsa ntchito, ikusintha momwe deta imasamalidwira m'magawo osiyanasiyana. Njirayi imalola kuchotsa zidziwitso zofunika popanda kusokoneza zaumwini, zomwe zimapangitsa kuti pakhale kusintha kwa umwini wa data pomwe anthu ali ndi mphamvu zambiri pazambiri zawo. Kukhazikitsidwa kwa zinsinsi zosiyana kumatha kukhala ndi tanthauzo lalikulu, kuyambira kukonzanso malamulo ndikulimbikitsa kuyimilira mwachilungamo pazosankha zoyendetsedwa ndi data, kulimbikitsa luso la sayansi ya data ndikupanga mipata yatsopano pachitetezo cha pa intaneti.

Zosiyanasiyana zachinsinsi

Zomangamanga zamakono zimagwiritsa ntchito deta yaikulu, yomwe ndi magulu akuluakulu a data omwe amagwiritsidwa ntchito ndi maboma, ofufuza maphunziro, ndi openda deta kuti apeze njira zomwe zingawathandize popanga zisankho. Komabe, machitidwewa saganizira za ngozi zomwe zingachitike pazinsinsi ndi chitetezo cha ogwiritsa ntchito. Mwachitsanzo, makampani akuluakulu aukadaulo monga Facebook, Google, Apple, ndi Amazon amadziwika ndi kuphwanya kwa data komwe kumatha kukhala ndi zotsatira zovulaza pa data ya ogwiritsa ntchito m'malo angapo, monga zipatala, mabanki, ndi mabungwe aboma. 

Pazifukwa izi, asayansi apakompyuta akuyang'ana kwambiri kupanga njira yatsopano yosungiramo zomwe sizikuphwanya zinsinsi za ogwiritsa ntchito. Zinsinsi zosiyana ndi njira yatsopano yotetezera deta yosungidwa pa intaneti. Zimagwira ntchito poyambitsa zosokoneza zina kapena phokoso loyera pakusonkhanitsa deta, kulepheretsa kufufuza kolondola kwa deta ya wogwiritsa ntchito. Njirayi imapatsa makampani deta zonse zofunika popanda kuwulula zambiri zaumwini.

Masamu achinsinsi osiyanitsa akhalapo kuyambira 2010s, ndipo Apple ndi Google atengera kale njirayi m'zaka zaposachedwa. Asayansi amaphunzitsa ma aligorivimu kuti awonjezere chiwerengero chodziwika cha kuthekera kolakwika ku seti ya data kuti pasapezeke munthu amene angatsate chidziwitso kwa wogwiritsa ntchito. Kenako, ma aligorivimu amatha kuchotsa mosavuta mwayi wopeza deta yeniyeni ndikusunga osadziwika. Opanga atha kukhazikitsa zinsinsi zakusiyana kwanuko mu chipangizo cha ogwiritsa ntchito kapena kuziwonjezera ngati zinsinsi zapakati pakatolera deta. Komabe, zinsinsi zapakati pazinsinsi zikadali pachiwopsezo chophwanya gwero. 

Zosokoneza

Anthu ambiri akamazindikira zachinsinsi zachinsinsi, atha kufuna kuwongolera zambiri pazambiri zawo, zomwe zimapangitsa kuti makampani aukadaulo amasamalire zidziwitso za ogwiritsa ntchito. Mwachitsanzo, anthu atha kukhala ndi mwayi wosankha kusintha zinsinsi zomwe akufuna paza data yawo, kuwalola kuti azitha kuyanjana pakati pa ntchito zomwe amakonda komanso zinsinsi. Izi zitha kubweretsa nthawi yatsopano ya umwini wa data, pomwe anthu ali ndi zonena za momwe deta yawo imagwiritsidwira ntchito, zomwe zimapangitsa kuti anthu azikhala ndi chidaliro komanso chitetezo m'dziko la digito.

Ogula akamaganizira zachinsinsi, mabizinesi omwe amaika patsogolo chitetezo cha data amatha kukopa makasitomala ambiri. Komabe, izi zikutanthawuzanso kuti makampani adzafunika kuyika ndalama kuti apange machitidwe achinsinsi, omwe angakhale ntchito yaikulu. Kuphatikiza apo, makampani angafunikire kuyang'ana momwe malamulo osungira zinsinsi padziko lonse lapansi alili, zomwe zingapangitse kuti pakhale mitundu yosinthika yachinsinsi yomwe ingagwirizane ndi madera osiyanasiyana.

Kumbali ya boma, zinsinsi zosiyana zitha kusintha momwe deta ya anthu imasamalidwira. Mwachitsanzo, kugwiritsa ntchito zinsinsi zakusiyana pakusonkhanitsa deta kutha kutsimikizira chinsinsi cha nzika ndikumaperekabe ziwerengero zolondola popanga mfundo. Komabe, maboma angafunikire kukhazikitsa malamulo omveka bwino ndi miyezo yosiyanitsa zinsinsi kuti zitsimikizire kukwaniritsidwa kwake moyenera. Kukula kumeneku kungapangitse kuti pakhale njira yoyang'ana kwambiri zachinsinsi pa kasamalidwe ka deta ya anthu, kulimbikitsa kuwonekera komanso kukhulupirirana pakati pa nzika ndi maboma awo. 

Zotsatira zakusiyana kwachinsinsi

Zowonjezereka zachinsinsi zachinsinsi zingaphatikizepo: 

• Kusowa kwa data yeniyeni ya ogwiritsa ntchito komwe kumalepheretsa makampani kuti asazitsatire ndikupangitsa kuti kuchepetsa kugwiritsa ntchito zotsatsa zomwe akutsata pazama media ndi makusaka.
• Kupanga msika wokulirapo wa ntchito kwa oyimira chitetezo cha cybersecurity ndi akatswiri. 
• Kusowa kwa deta komwe kulipo kuti mabungwe achitetezo azitsatira zigawenga zomwe zimapangitsa kuti asamamangidwe pang'onopang'ono. 
• Malamulo atsopano otsogolera ku malamulo okhwima oteteza deta komanso kukonzanso ubale pakati pa maboma, mabungwe, ndi nzika.
• Kuyimilira koyenera kwa magulu onse pakupanga zisankho moyendetsedwa ndi deta, zomwe zimapangitsa kuti pakhale ndondomeko ndi mautumiki ofanana.
• Kupanga zatsopano mu sayansi ya data ndi kuphunzira pamakina kumabweretsa kupanga ma algorithms atsopano ndi njira zomwe zingaphunzire kuchokera ku data popanda kusokoneza zinsinsi.

Mafunso oyenera kuwaganizira

• Kodi mukuganiza kuti makampani akuluakulu aukadaulo atha kuphatikiza zinsinsi zamabizinesi awo? 
• Kodi mukukhulupirira kuti obera adzatha kupitilira zolepheretsa zachinsinsi kuti athe kupeza zomwe akufuna?