Ubale wa migodi wamba: Kodi bizinesi yamigodi ikukulitsa ziyeneretso zake zamakhalidwe abwino?

• Author:
• Dzina la wolemba

  Quantumrun Foresight
• Mwina 1, 2023

Zikhalidwe, machitidwe, ndi zipembedzo za eni eniwo zimagwirizana kwambiri ndi malo okhala ndi madera awo. Pakadali pano, zambiri mwazinthu zamtunduwu zili ndi zinthu zachilengedwe zolemera zomwe maboma ndi mafakitale akufuna kukumba m'misika yosiyanasiyana, kuphatikiza zida zofunika pakumanga mphamvu zongowonjezwdwa padziko lonse lapansi. Mgwirizano waposachedwa pakati pa makampani amigodi ndi madera a komweko ungathe kuthetsa mikangano yomwe ikuchitikayi, komanso m'njira yomwe ingachepetse kukhudzidwa kwachilengedwe kwa madera, madzi, ndi zikhalidwe zakubadwa.

Mgwirizano wa migodi wachilengedwe

Anthu a ku Stk’emlupsemc te Secwepemc m’chigawo cha Canada ku British Columbia amachita kuweta nyama zakutchire ndikukhala ndi kugwirizana kwauzimu kudziko; komabe, zonena za malo a fukoli zili ndi zinthu monga mkuwa ndi golidi zomwe zadzetsa mikangano pakati pa fuko ndi chigawocho. Malo a anthu amtundu wa Sami ku Sweden ndi Norway akuwopsezedwanso ndi migodi, ndipo moyo wawo woweta nyama zakutchire ndi usodzi uli pachiwopsezo chifukwa chogwiritsa ntchito malo ena.   

Mayiko ndi malamulo awo pamapeto pake amavomereza kuphwanyidwa kwa ufulu wachiaborijini ngati kumabweretsa chitukuko cha anthu, ngakhale kukambirana ndi madera omwe akukhudzidwa nthawi zambiri kumakhala kovomerezeka. Kwa mbali yaikulu, makampani oyendetsa migodi akupitirizabe kukumba mgodi poyamba ndikukumana ndi zotsatira zake pambuyo pake. Nthawi zina monga kuwononga moyo wa anthu a ku Papua, amatchula momwe malowo alili katundu wa boma komanso kuti chipukuta misozi chaperekedwa kwa anthu ammudzi. Kugwiritsa ntchito mphamvu kumakhala kofala m'mayiko omwe muli mikangano. 

Pofika kumapeto kwa zaka za m'ma 2010, makampani ambiri amigodi anayamba kutulutsa ziganizo zamakampani kuti awonetse udindo wawo wa chilengedwe ndi chikhalidwe cha anthu, nthawi zambiri pofuna kukonza malingaliro amakampani. Momwemonso, ocheperako koma omwe akuchulukirachulukira amakampaniwa akuyesera kupeza alangizi kuti awadziwitse momwe angagwirire ntchito bwino ndi zikhalidwe zawo.   

Zosokoneza 

Makampani amigodi akukumana ndi kuchedwa kowonjezereka kwa ntchito zovomerezeka, ndipo izi zikuyembekezeka kupitiliza. Chifukwa chachikulu cha mchitidwewu ndi kudzudzula kokulirapo kwa makampaniwa komanso kukakamizidwa ndi anthu amtundu wamba, magulu achilengedwe, komanso nzika zokhudzidwa. Gawoli tsopano likugwiridwa ndi miyezo yapamwamba yokhudzana ndi ufulu wachibadwidwe komanso kuwunika kwachilengedwe. Ayenera kuyanjana kwambiri ndi anthu amderalo ndikuthana ndi zovuta zachilengedwe asanayambe ntchito.

Amwenyewo tsopano akufuna kuti anthu adziwe zambiri zokhudza mmene ntchito zamigodi zimakonzedwera ndi kuchitidwa m’minda yawo. Makampani a migodi akuyenera kukambirana ndi maderawa, kulemekeza ufulu wawo, ndi kupeza chilolezo chodziwitsidwa asanayambe ntchito za migodi. Izi zitha kubweretsa kuchedwa komanso kuchuluka kwa ndalama. Komabe, zitha kukhazikitsanso muyezo watsopano womwe umakhala wokhazikika pakanthawi yayitali.

Mayiko akuyesetsanso kwambiri kuti agwirizane ndi anthu amtundu wawo. Mwachitsanzo, Sweden ndi Norway akuyang'ana kuti apatse anthu amtundu wa Sami kuti azilamulira madera awo. Kusamuka kumeneku ndi mbali imodzi ya njira zambiri zozindikirira ufulu ndi ufulu wa anthu amtundu wa dziko lonse lapansi. Pamene madera ochuluka akupanga zionetsero zotsutsana ndi kugwiritsiridwa ntchito mosayenera kwa minda yawo, maboma ndi makampani amigodi angalandire chitsenderezo chowonjezereka kuchokera kumagulu omenyera ufulu wachibadwidwe ndipo, chofunika kwambiri, ogula ndi osunga ndalama omwe ali ndi makhalidwe abwino.

Zotsatira za maubale a migodi achilengedwe

Zotsatira zakukula kwa ubale wabwino wa migodi wamba zingaphatikizepo:

• Zotsatira za migodi pa chilengedwe chomwe anthu ambiri amayang'anitsitsa pamene kulimbana kwachibadwidwe kumawonekera.
• Zolemba zochulukira zogwiritsa ntchito mphamvu ndi milandu kwa anthu amtundu wawo zomwe zachitidwa kuti apeze malo awo oletsedwa. 
• Maboma akukumana ndi chitsenderezo chowonjezereka kuti alipirire anthu amtundu wawo chifukwa cha kuzunzidwa kwa mbiri yakale kwa malo ndi zikhalidwe zawo. 
• Mayiko ndi makampani amapanga mwayi wokambirana ndi kumvetsetsana, zomwe zingathandize kulimbikitsa kukhulupilirana ndikuchepetsa mikangano yamagulu. 
• Makampani akutha kupeza chidziwitso cha chikhalidwe ndi ukatswiri pophatikiza anthu amtundu wawo pantchito yamigodi, zomwe zingapangitse kuti pakhale njira zogwirira ntchito bwino komanso zokhazikika zamigodi. 
• Kupanga ndi kukhazikitsidwa kwa matekinoloje atsopano omwe ali oyenerana bwino ndi zosowa za anthu amtunduwu. 
• Mwayi wogwira ntchito m'madera akumidzi ndi chitukuko cha luso. Momwemonso, makampani amigodi atha kuwonjezera ntchito zawo kapena kufunsana ndi asayansi azamakhalidwe komanso akatswiri azamunthu.
• Makampani oyendetsa migodi akuyenera kutsatira malamulo ndi malamulo okhudzana ndi ufulu wachibadwidwe komanso kugwiritsa ntchito nthaka. Kulephera kutsatira malamulowa kungayambitse mikangano pazamalamulo komanso kuwononga mbiri.

Mafunso oyenera kuwaganizira

• Kodi mayiko ndi makampani angatsimikizire bwanji kuti maubwenzi awo ndi anthu amtundu wawo wakhazikika pa kulemekezana ndi kumvetsetsana?
• Kodi anthu amtundu wanji angawonetsetse bwanji kuti ufulu wawo ukutetezedwa pokhudzana ndi ntchito zamigodi?