Marang-rang a hlahlobiloeng lipolotiking: Na ho koaloa ha Marang-rang ho fetoha Mehla e mecha ea Lefifi?

MAGE CREDIT:
Setšoantšo sa mokitlane
Stock

Marang-rang a hlahlobiloeng lipolotiking: Na ho koaloa ha Marang-rang ho fetoha Mehla e mecha ea Lefifi?

Marang-rang a hlahlobiloeng lipolotiking: Na ho koaloa ha Marang-rang ho fetoha Mehla e mecha ea Lefifi?

Sengoloa sa sehloohoana
Linaha tse 'maloa li sebelisitse ho koaloa ha Marang-rang ho emisa boipelaetso le ho phatlalatsoa ha litaba tseo ho thoeng ke tsa bohata, le ho boloka baahi ba le lefifing.
    • Author:
    • Lebitso la sengoli
      Quantumrun Ponelopele
    • E se eka 2, 2023

    Asia le Afrika ke lik'honthinente tse peli tse nang le palo e kholo ka ho fetisisa ea ho koaloa ha Inthanete ho tloha 2016. Mabaka a fanoeng ke mebuso ea ho koala Inthanete hangata a 'nile a hanana le liketsahalo tsa sebele. Mokhoa ona o hlahisa potso ea hore na ho koaloa hona ha Marang-rang ho susumetsoang ke lipolotiki ka ’nete ho reretsoe ho loantša ho phatlalatsoa ha boitsebiso ba bohata kapa ke mokhoa oa ho hatella tlhahisoleseding eo ’muso o bonang e le tšitiso kapa e senya lithahasello tsa oona.

    Boemo ba Marang-rang bo hlahlobiloeng ka lipolotiki

    Ka 2018, India e ne e le naha e nang le palo e kholo ea ho koaloa ha Marang-rang e behiloeng ke mebuso ea lehae, ho latela mokhatlo oa machaba o sa etseng phaello Access Now. Sehlopha sena, se buellang Marang-rang a mahala lefatšeng ka bophara, se tlalehile hore India ke karolo ea 67 lekholong ea ho koaloa ha Marang-rang selemong seo. 'Muso oa India o atisa ho lokafatsa ho koaloa hona e le mokhoa oa ho thibela ho phatlalatsoa ha tlhahisoleseling ea bohata le ho qoba kotsi ea pefo. Leha ho le joalo, li- shutdown tsena hangata li kenngoa ts'ebetsong ka mor'a hore ho phatlalatsoa ha tlhahisoleseding e fosahetseng ho se ho etsahetse, ho etsa hore ba se ke ba atleha ho finyella lipakane tsa bona tse boletsoeng.

    Naheng ea Russia, tlhahlobo ea 'muso ea Marang-rang le eona e bile sesosa sa ho tšoenyeha. Monash IP (Internet Protocol) Observatory e thehiloeng Melbourne, e hlokometseng mosebetsi oa Inthanete lefatšeng ka bophara, e tlaleha hore lebelo la Inthanete le ile la fokotseha Russia bosiung ba tlhaselo ea Ukraine ka 2022. Qetellong ea beke ea pele ea tlhaselo, 'muso oa Vladimir Putin. e ne e thibile Facebook le Twitter, hammoho le likanale tsa litaba tsa kantle ho naha tse kang BBC Russia, Voice of America, le Radio Free Europe. Moqolotsi oa litaba oa thekenoloji le lipolotiki Li Yuan o lemositse hore ts'ebetso e ntseng e eketseha ea ho thibela marang-rang ea Russia ho ka fella ka boemo bo ts'oanang le ba Great Firewall ea Chaena, moo mehloli ea tlhahisoleseding e ka ntle ea marang-rang e thibetsoeng ka ho feletseng. Lintlafatso tsena li hlahisa lipotso mabapi le kamano pakeng tsa theknoloji le lipolotiki, le hore na mebuso e lokela ho lumelloa ho isa bohōleng bofe ho laola le ho lekola tlhahisoleseding e fumanehang ho baahi ba eona. 

    Tšusumetso e senyang

    Thibelo e behiloeng ke 'muso oa Russia mecheng e meholo ea mecha ea litaba ea sechaba e amme likhoebo le baahi ba naha haholo. Bakeng sa lik'hamphani tse ngata, li-platform tsa litaba tsa sechaba tse kang Instagram e bile lisebelisoa tsa bohlokoa ho bonts'a lihlahisoa le lits'ebeletso tsa bona. Leha ho le joalo, thibelo e entse hore ho be thata le ho feta hore likhoebo tsena li fihlele bareki bao e ka bang bareki, e leng se entseng hore lik'hamphani tse ling li tlose mesebetsi ea tsona Russia. Ka mohlala, ha sethala sa e-commerce sa Etsy le tsela ea ho lefa PayPal li tloha Russia, barekisi ka bomong ba neng ba itšetlehile ka bareki ba Europe ba ne ba ke ke ba hlola ba etsa khoebo.

    Tšusumetso ea thibelo ho kena Inthaneteng ha Russia le eona e entse hore baahi ba bangata ba retelehele ho fallela linaheng tse haufi e le hore ba boele ba fumane litšebeletso tsa Inthanete. Ho tlosoa ha lik'hamera tsa fiber-optic tse kang bafani ba US ba Cogent le Lumen ho entse hore ho be le lebelo le fokolang la Inthanete le tšubuhlellano e eketsehileng, ho thatafalletsa batho ho fumana boitsebiso le ho hokahana le ba bang Inthaneteng. "Lesira la tšepe la dijithale" la Russia le ka fella ka tikoloho e laoloang ka thata, e laoloang ke mmuso joalo ka China, moo mmuso o hlahlobang libuka, lifilimi le mmino ka thata, 'me tokoloho ea ho bua e batla e le sieo. 

    Habohlokoa le ho feta, Marang-rang a hlahlobiloeng lipolotiking a ka thusa ho phatlalatsoa ha litaba tse fosahetseng le liphatlalatso, kaha mebuso le baetsi ba bang ba ka sebelisa censorship ho laola tlaleho le ho laola maikutlo a sechaba. Sena se ka ama botsitso ba sechaba haholo, kaha se ka tsosa likarohano le likhohlano ka har'a sechaba.

    Litlamorao tsa Marang-rang a hlahlojoang ke lipolotiki

    Litlamorao tse pharalletseng tsa Marang-rang a hlahlobiloeng ke lipolotiki li ka kenyelletsa:

    • Litšebeletso tsa maemo a tšohanyetso, joalo ka bophelo bo botle ba sechaba le polokeho, li angoa ke ho koaloa khafetsa, ho etsa hore ho be thata ho buisana le ho nchafatsa batho ba hlokang.
    • Mebuso ea puso ea sechaba le mebuso ea sesole e ntse e tsoela pele ho sebelisa ho tima Marang-rang ho thibela bofetoheli, merusu le lintoa tsa lehae. Ka mokhoa o ts'oanang, ho tima ho joalo ha motlakase ho tla fella ka tlhophiso e fokolang le khokahanyo ea mekhatlo ea sechaba, ho fokotsa bokhoni ba baahi ho tlisa phetoho le ho buella litokelo tsa bona.
    • Thibelo ea mehloli e meng ea tlhahisoleseling joalo ka mecha ea litaba e ikemetseng, litsebi tsa litaba tsa motho ka mong, le baetapele ba nahanang.
    • Phapanyetsano e fokolang ea mehopolo le phihlello ea tlhahisoleseling, e leng bohlokoa bakeng sa ho etsa liqeto tse nang le tsebo le lits'ebetso tsa demokrasi.
    • Ho theoa ha marang-rang a arohaneng, ho fokotsa phallo le lebelo la mehopolo le tlhahisoleseling ho pholletsa le meeli, e lebisang lefats'eng le ikhethileng le le sa amaneng haholo le lefats'e.
    • Katoloso ea karohano ea dijithale ka ho fokotsa phihlello ea tlhahisoleseling le menyetla bakeng sa ba se nang phihlello ea Marang-rang a sa hlahlojoang.
    • Phihlello e fokolang ea lisebelisoa tsa tlhahisoleseling le koetliso, ho thibela kholo le tsoelopele ea basebetsi.
    • Lintlha tse hatisitsoeng tse amanang le litaba tsa tikoloho, tse sitisang boiteko ba ho rarolla le ho fokotsa litlamorao tsa phetoho ea maemo a leholimo.

    Lipotso tse lokelang ho nahanoa

    • U nahana hore Marang-rang a hlahlobiloeng lipolotiking a ka ama sechaba joang hape?
    • Ke mahlale afe a ka hlahang ho hanyetsa (kapa ho matlafatsa) tlhahlobo ea Marang-rang?

    Litšupiso tsa temohisiso

    Lihokelo tse latelang tse tsebahalang le tsa mekhatlo li ile tsa hlalosoa bakeng sa temohisiso ena: