Idaamu irọyin: Idinku awọn eto ibisi

KẸDI Aworan:
Didun aworan
iStock

Idaamu irọyin: Idinku awọn eto ibisi

Idaamu irọyin: Idinku awọn eto ibisi

Àkọlé àkòrí
Ilera ibisi tẹsiwaju lati kọ; awọn kemikali nibi gbogbo ni o jẹ ẹbi.
    • Nipa Author:
    • Orukọ onkọwe
      Quantumrun Iwoju
    • February 24, 2023

    Didara ti o dinku ati iye sperm ọkunrin eniyan ni a ṣe akiyesi ni ọpọlọpọ awọn agbegbe ilu ni kariaye ati pe o ni asopọ si ọpọlọpọ awọn arun. Idinku yii ni ilera sperm le ja si aibikita, ti o le fi ọjọ iwaju iran eniyan sinu ewu. Didara sperm ati opoiye le ni ipa nipasẹ ọpọlọpọ awọn ifosiwewe, gẹgẹbi ọjọ-ori, awọn yiyan igbesi aye, awọn ifihan ayika, ati awọn ipo ilera ti o wa labẹ. 

    Aawọ irọyin

    Gẹgẹbi Scientific American, awọn iṣoro ibisi ninu awọn ọkunrin ati awọn obinrin n pọ si ni iwọn 1 ogorun lododun ni awọn orilẹ-ede Oorun. Idagbasoke yii pẹlu idinku awọn iṣiro sperm, idinku awọn ipele testosterone, ilosoke ninu akàn testicular, ati ilosoke ninu awọn oṣuwọn iṣẹyun ati iṣẹ abẹ oyun ninu awọn obinrin. Ni afikun, apapọ oṣuwọn irọyin ni agbaye ti dinku nipa bii 1 ogorun fun ọdun kan lati 1960 si 2018. 

    Awọn ọran ibisi wọnyi le fa nipasẹ wiwa ti awọn kemikali iyipada homonu, ti a tun mọ ni awọn kẹmika ti o ni idalọwọduro endocrine (EDCs), ni agbegbe. Awọn EDC wọnyi ni a le rii ni ọpọlọpọ awọn ọja itọju ile ati ti ara ẹni ati pe wọn ti n pọ si ni iṣelọpọ lati awọn ọdun 1950 nigbati awọn iye sperm ati irọyin bẹrẹ si kọ. Ounjẹ ati ṣiṣu ni a kà ni orisun akọkọ ti awọn kemikali bi awọn ipakokoropaeku ati awọn phthalates ti a mọ lati ni ipa buburu lori testosterone ati awọn ipele estrogen pẹlu didara sperm ati ẹyin. 

    Ni afikun, awọn okunfa igba pipẹ ti awọn iṣoro ibisi ọkunrin pẹlu isanraju, jijẹ ọti, siga mimu, ati lilo awọn oogun, eyiti a rii ni akiyesi lati pọ si lẹhin ajakaye-arun COVID-2020 19. Ifihan prenatal si awọn EDC le ni ipa lori idagbasoke ibisi ọmọ inu oyun, paapaa awọn ọmọ inu oyun ọkunrin, ati mu eewu awọn abawọn abo, iye sperm kekere, ati akàn testicular ni agba.

    Ipa idalọwọduro 

    Awọn igbesi aye ọkunrin le dinku diẹdiẹ, gẹgẹbi didara igbesi aye wọn nipasẹ awọn ọjọ-ori nigbamii, ti aṣa ti awọn oṣuwọn testosterone ja bo tẹsiwaju lainidi. Pẹlupẹlu, awọn idiyele ti o nii ṣe pẹlu ibojuwo ati itọju le tunmọ si pe aawọ irọyin igba pipẹ le ni ipa lori awọn idile ti o ni owo kekere ti o le ni iraye si opin si awọn iṣẹ ile-iwosan irọyin. Awọn ilọsiwaju ninu awọn ọna itupalẹ sperm ni a le nireti lati gba gbogbo aworan kọja iye sperm ati lati ṣe agbekalẹ awọn ọna idena pipe ati awọn ọna itọju nibiti o ti ṣeeṣe. Awọn ipe ọpọ lati gbesele awọn pilasitik ati awọn agbo ogun ti o ni phthalate ti o ni ibatan le tun nireti nipasẹ awọn ọdun 2030.

    Ni gbangba diẹ sii, idinku ninu awọn oṣuwọn irọyin le ja si idinku igba pipẹ ni awọn iwọn olugbe, eyiti o le ni awọn ilolu ọrọ-aje ati awujọ. Olugbe ti o kere ju le ja si aito oṣiṣẹ, ti o ni ipa lori idagbasoke eto-ọrọ aje ati idagbasoke. O tun le ja si ni olugbe ti ogbo, pẹlu ipin ti o tobi ju ti awọn eniyan agbalagba ti o le nilo itọju ilera ati awọn iṣẹ awujọ diẹ sii. Idagbasoke yii le ṣe ẹru eto ilera ati agbara igara awọn orisun ijọba.

    Awọn ọrọ-aje ti o dagbasoke tẹlẹ ti ni iriri idinku olugbe nitori awọn iran ọdọ ti o ṣe igbeyawo nigbamii ni igbesi aye tabi yiyan lati wa laini ọmọ yoo ni rilara titẹ ti o pọ si lati aawọ irọyin ibigbogbo. Awọn ijọba le ṣe alekun awọn iwuri ati awọn ifunni lati ṣe iranlọwọ fun awọn ti o fẹ lati loyun. Diẹ ninu awọn orilẹ-ede nfunni awọn iwuri owo, gẹgẹbi awọn sisanwo owo tabi awọn isinmi owo-ori, si awọn idile pẹlu awọn ọmọde lati ṣe iwuri fun ẹda. Awọn miiran pese awọn ọna atilẹyin miiran lati ṣe iranlọwọ fun awọn idile ni anfani itọju ọmọde ati awọn idiyele ilera ti ọmọ. Aṣayan yii le jẹ ki o rọrun fun awọn obi lati ronu nini nini awọn ọmọde diẹ sii.

    Awọn ipa ti idaamu irọyin agbaye

    Awọn ifarabalẹ ti o tobi ju ti idaamu irọyin le pẹlu: 

    • Awọn oṣuwọn iku ti o ga ati jijẹ awọn ọran ilera ti ọmọ laarin awọn agbegbe ti owo-wiwọle kekere.
    • Imọye nla ti o yori si awọn ọna idena ti o lagbara bi abojuto lilo awọn ọja pẹlu awọn EDC ati awọn pilasitik.
    • Awọn ipe ọpọ fun awọn wiwọle lori awọn idalọwọduro endocrine ni awọn nkan lojoojumọ ati apoti.
    • Awọn ijọba ni awọn ọrọ-aje ti o dagbasoke ti n ṣe iranlọwọ fun awọn itọju irọyin, gẹgẹbi idapọ inu-fitiro (IVF).
    • Idinku awọn olugbe agbaye ti o yori si lilo kaakiri ti awọn roboti ati awọn ẹrọ adase lati mu agbara oṣiṣẹ pọ si.

    Awọn ibeere lati ronu

    • Ti orilẹ-ede rẹ ba ni iriri idaamu irọyin, bawo ni ijọba rẹ ṣe n ṣe atilẹyin fun awọn idile ti o fẹ lati loyun? 

    • Kini awọn ipa miiran ti o pọju igba pipẹ ti awọn eto ibisi ti o dinku?