Ifimaaki jiini: Awọn eewu ti a ṣe iṣiro ti gbigba awọn arun jiini

• Nipa Author:
• Orukọ onkọwe

  Quantumrun Iwoju
• February 17, 2022

Ọpọlọpọ awọn ẹni-kọọkan ni awọn aisan ti o fa nipasẹ awọn iyipada ninu boya ọkan tabi pupọ ninu awọn Jiini wọn, ipo ti o ni ipa nigbagbogbo nipasẹ ajogun ati awọn okunfa ayika. Awọn oniwadi n ṣe iwadi awọn iyipada wọnyi lati ni oye ti o jinlẹ nipa ipa ti awọn Jiini ṣe ninu awọn arun kan. 

Ọna kan fun eniyan lati kọ ẹkọ nipa ewu wọn lati dagbasoke arun kan jẹ nipasẹ “Dimegile eewu polygenic,” eyiti o ṣe iwadii nọmba lapapọ ti awọn ayipada jiini ti o ni ibatan si arun na. 

Iyika igbelewọn jiini

Àwọn olùṣèwádìí pín àwọn àrùn apilẹ̀ àbùdá sí ọ̀nà méjì: (1) àwọn àrùn ẹ̀dá apilẹ̀ kan ṣoṣo àti (2) àwọn àrùn tó díjú tàbí ọ̀pọ̀ ẹ̀yà. Ọpọlọpọ awọn arun ti a jogun ni ipa ẹgbẹẹgbẹrun eniyan, ati pe wọn le ṣe itopase nigbagbogbo si awọn iyatọ ti apilẹṣẹ kan, lakoko ti awọn arun polygenic jẹ abajade ti ọpọlọpọ awọn iyatọ jiini, papọ pẹlu awọn okunfa ayika, bii ounjẹ, oorun, ati awọn ipele wahala. 

Lati ṣe iṣiro Dimegilio eewu polygenic (PRS), awọn oniwadi ṣe idanimọ awọn iyatọ jiini ti o wa ninu awọn eniyan ti o ni awọn arun ti o nipọn ati ṣe afiwe wọn pẹlu awọn genomes ti awọn ẹni-kọọkan laisi awọn aarun yẹn. Ara nla ti data genomic ti o wa gba awọn oniwadi laaye lati ṣe iṣiro iru awọn iyatọ ti a rii nigbagbogbo ni awọn eniyan ti o ni arun ti a fun. Awọn data ti wa ni koodu ni kọnputa, lẹhinna awọn ọna iṣiro le ṣee lo lati ṣe iṣiro eewu ẹni kọọkan fun arun kan. 

Ipa Idarudapọ 

A le lo PRS lati ṣe asọtẹlẹ bi jiini ti ẹni kọọkan ṣe afiwe pẹlu awọn ti o ni arun jiini. Sibẹsibẹ, ko pese ipilẹ tabi akoko fun ilọsiwaju arun; o fihan awọn ibamu nikan kii ṣe awọn idi. Ni afikun, pupọ julọ ti awọn iwadii jinomiki titi di oni ti ṣe idanwo awọn eniyan kọọkan pẹlu idile idile Yuroopu, nitorinaa data ti ko pe nipa awọn iyatọ jiini lati awọn olugbe miiran lati ṣe iṣiro PRS wọn ni imunadoko. 

Awọn oniwadi ti rii pe kii ṣe gbogbo awọn arun, bii isanraju, ni awọn eewu jiini kekere. Bibẹẹkọ, lilo PRS ni awọn awujọ le ṣe iranlọwọ lati pinnu ifaragba eniyan ti a fun si awọn arun, bii awọn aarun igbaya, fun idasi ni kutukutu ati lati mu awọn abajade ilera dara si. Wiwa ti PRS le ṣe alaye alaye eewu arun ti ara ẹni, ati ilọsiwaju ilera gbogbogbo bi o ṣe le ṣe iwuri fun awọn eniyan kọọkan lati ṣe awọn ayipada igbesi aye lati ṣe idiwọ tabi ṣe idaduro ibẹrẹ ti awọn arun. 

Awọn ohun elo ti igbelewọn jiini

Awọn ohun elo ti igbelewọn jiini le pẹlu: 

• Ibamu awọn oogun ni awọn idanwo ile-iwosan si awọn ẹni-kọọkan ti o wa ninu eewu ti o ga julọ ti gbigba arun kan ti wọn n gbiyanju lati tọju.
• Gbigba awọn oye jiini sinu awọn iwọn iṣakoso ajakaye-arun nipa gbigba aworan ti o dara julọ ti awọn okunfa jiini ti o jẹ ki awọn eniyan kan ni ifaragba si awọn ọlọjẹ kan. 
• Wiwọn ọgbọn ati agbara ti ọmọ ikoko lati sọ fun awọn obi nipa awọn idasi idagbasoke idagbasoke ti o ṣeeṣe tabi awọn aye lati mu idagbasoke ọmọ naa pọ si.
• Idiwọn jiini atike ti ẹran-ọsin ati ohun ọsin lati ṣe ayẹwo asọtẹlẹ wọn si awọn arun ẹranko kan. 

Awọn ibeere lati sọ asọye

• Ṣe awọn Jiini ṣe iwọn diẹ sii ju awọn ifosiwewe ayika lọ nigbati o ba de awọn arun ti o gba bi? 
• Ṣe o jẹ iwa fun awọn ile-iṣẹ iṣeduro lati lo PRS lati ṣe iṣiro awọn owo-ori ti eniyan san jade?