Iyipada oju-ọjọ ati ara eniyan: Awọn eniyan ni ibamu si iyipada oju-ọjọ ko dara

KẸDI Aworan:
Didun aworan
iStock

Iyipada oju-ọjọ ati ara eniyan: Awọn eniyan ni ibamu si iyipada oju-ọjọ ko dara

Iyipada oju-ọjọ ati ara eniyan: Awọn eniyan ni ibamu si iyipada oju-ọjọ ko dara

Àkọlé àkòrí
Iyipada oju-ọjọ n kan ara eniyan, eyiti o le ni awọn abajade igba pipẹ fun ilera gbogbogbo.
    • Nipa Author:
    • Orukọ onkọwe
      Quantumrun Iwoju
    • Kẹsán 25, 2023

    Akopọ oye

    Ara ti n dagba ti iwadii ṣe afihan awọn ipa buburu ti iyipada oju-ọjọ lori ilera eniyan. Awọn iwọn otutu agbaye ti o pọ si jẹ ki awọn eniyan ni itara si ikọlu ooru, gbigbẹ, ati awọn ailera miiran ti o fa ooru. Idoti afẹfẹ tun ṣe alabapin si awọn ọran atẹgun ati awọn ipo awọ-ara, ti o npọ si awọn iṣoro ilera ti o ti wa tẹlẹ.

    Iyipada oju-ọjọ ati ara yipada ipo

    Ti a ṣe afiwe si akoko iṣaaju ti 1850-1900, iwọn otutu ilẹ ti ilẹ ti ni iriri isunmọ isunmọ ti 1.09°C (pẹlu iwọn ifoju laarin 0.95-1.20°C). Bi awọn iwọn otutu agbaye ti n tẹsiwaju lati sunmọ ẹnu-ọna 1.5-2°C, o ṣee ṣe alekun nla ni awọn iṣẹlẹ oju-ọjọ ti o buruju, awọn iparun kaakiri, awọn ipa nla lori ipese ounjẹ ati aabo omi, bakanna bi ọpọlọpọ awọn idamu-ọrọ-aje. Awọn igbese ti a ṣe lati koju iyipada oju-ọjọ titi di isisiyi ko ti to lati koju awọn italaya to somọ. Pupọ awọn oju iṣẹlẹ ti a pese nipasẹ Igbimọ Intergovernmental Panel lori Iyipada Oju-ọjọ (IPCC) sọtẹlẹ pe iwọn otutu agbaye yoo kọja iloro 1.5°C nipasẹ 2040. 

    Ni ibamu si awọn Iwe akosile ti Ilera Awọn Obirin, afefe ati awọn iyipada ayika (CECs) le ni ipa lori idagbasoke ibalopo, irọyin, awọn abajade oyun, ilera ọmọ ikoko, lactation, ati menopause. Awọn iwọn otutu ti o dide, awọn idoti ti o pọ si, awọn egungun ultraviolet (UV), ati awọn majele ninu afẹfẹ ati awọn eto ounjẹ ṣe alabapin si alailagbara ati ti o kere si awọn microbiomes awọ ara, eyiti o jẹ ipalara si awọn arun bi akàn. Pẹlupẹlu, awọn iṣẹlẹ oju ojo ti o buruju bii awọn iṣan-omi, ina igbo, ati awọn iji lile ni a ti sopọ mọ igbidi ninu awọn ọran ti ara.

    Ipa idalọwọduro

    Ni ibamu si awọn International Journal of Environment Research ati Public Health, ìpíndọ́gba ọjọ́ orí oṣù mẹ́ta (àkókò nǹkan oṣù àkọ́kọ́) ti ń dín kù, ó ṣeé ṣe kó jẹ́ nítorí dídí oúnjẹ jẹ, àwọn kókó abájọ oúnjẹ, tàbí ìfaradà sí àwọn májèlé àti àwọn ohun ìdọ̀tí. Ni afikun, iwadi 2022 ti a tẹjade ninu Iwe akosile ti Ilera Awọn Obirin Ṣiṣayẹwo awọn ibi-bibi miliọnu 33 ti AMẸRIKA rii awọn ẹgbẹ laarin ooru ati ibimọ ti tọjọ, iwuwo ibimọ kekere, ati ibimọ. 

    Igbamu tun le ni ipa, nitori wara ọmu le ni awọn idoti ayika ninu. Awọn idoti lipophilic (awọn ti o tuka ninu awọn ọra tabi awọn lipids) le fa ipalara nla nigbati ọmọ ikoko ba jẹ nipasẹ eto ounjẹ wọn. Nikẹhin, awọn CEC le ṣe alekun ifihan awọn obinrin si awọn kẹmika ti o ni idalọwọduro endocrine (EDCs), eyiti o le fa idinku iṣẹ ti ẹyin ati menopause iṣaaju.

    Nibayi, iwadi 2022 kan ti a tẹjade ninu Iwe akosile ti Ilu kariaye tọkasi pe awọn microbiomes awọ ara ti o gbogun le ni ipa lori itankalẹ ati bibo ti awọn rudurudu awọ, pẹlu atopic dermatitis, irorẹ vulgaris, psoriasis, ati akàn ara. Pẹlupẹlu, ilosoke ninu awọn iṣẹlẹ oju ojo ti o pọju le ṣe alabapin si iṣẹlẹ ti o ga julọ ti awọn oran awọ-ara, gẹgẹbi awọn akoran, awọn ipalara ti o niiṣe pẹlu immersion, ifihan si awọn nkan ti o ni irun awọ-ara, ati buru si awọn ipo awọ-ara ti o wa tẹlẹ. 

    Awọn ipa ti iyipada oju-ọjọ ati awọn iyipada ara

    Awọn ilolu nla ti iyipada oju-ọjọ ati awọn iyipada ara le pẹlu: 

    • Awọn idiyele ilera ilera ti gbogbo eniyan n pọ si nitori awọn aarun awọ ara ti o buruju ati awọn aarun ti o jọmọ, bii ikọ-fèé ati arun ẹdọforo onibaje (COPD), ti o waye lati awọn iṣẹlẹ oju-ọjọ to gaju ati awọn idoti pọ si.
    • Idagba awọn oṣuwọn ti aibalẹ, ibanujẹ, ati awọn ọran ilera ọpọlọ miiran.
    • Awọn ilana ojoriro ti yipada ati awọn nkan ti o jọmọ oju-ọjọ ti n ṣe idasi si ailabo ounjẹ, aito ounjẹ, ati awọn aipe ounjẹ ounjẹ miiran.
    • Imudara iṣelọpọ dinku ati awọn isinmi loorekoore diẹ sii fun awọn oṣiṣẹ ita gbangba.
    • Ewu ti o ga julọ ti awọn ajakale arun ajakalẹ-arun, bi awọn iwọn otutu igbona ṣe n ṣetọju awọn ipo ti o tọ si itankale pathogen.
    • Awọn oṣuwọn iku ti o pọ si ni awọn agbegbe kan nitori awọn nkan ti o ni ibatan si aapọn ooru, ti o yori si iṣiwa oju-ọjọ ti o pọju ati giga ninu awọn asasala oju-ọjọ.
    • Awọn eto imulo ijọba ti n ṣe igbega awọn iṣe alagbero lati dena itujade erogba ati decelerate imorusi agbaye.
    • Imudara ifowosowopo laarin awọn ajo lati ṣe agbekalẹ imudara-ooru ati awọn imọ-ẹrọ ibojuwo.

    Awọn ibeere lati ronu

    • Bawo ni iyipada oju-ọjọ ṣe kan ilera rẹ?
    • Bawo ni awọn ijọba ati awọn iṣowo ṣe le ṣe ifowosowopo lati mu ilọsiwaju awọn metiriki ilera inu ile ti o buru si nitori awọn CEC?