Gbigbe awọn ọmọ inu oyun: Igbesẹ miiran si awọn ọmọ inu apẹẹrẹ?

KẸDI Aworan:
Didun aworan
iStock

Gbigbe awọn ọmọ inu oyun: Igbesẹ miiran si awọn ọmọ inu apẹẹrẹ?

Gbigbe awọn ọmọ inu oyun: Igbesẹ miiran si awọn ọmọ inu apẹẹrẹ?

Àkọlé àkòrí
Awọn ariyanjiyan waye lori awọn ile-iṣẹ ti o sọ asọtẹlẹ ewu ọmọ inu oyun ati awọn ami iṣe.
    • Nipa Author:
    • Orukọ onkọwe
      Quantumrun Iwoju
    • March 3, 2023

    Ọpọlọpọ awọn ijinlẹ imọ-jinlẹ ti ṣe idanimọ awọn iyatọ jiini ti o ni nkan ṣe pẹlu awọn ami kan pato tabi awọn ipo ninu jiini eniyan. Diẹ ninu awọn onimo ijinlẹ sayensi jiyan pe alaye yii le ṣee lo lati ṣe ayẹwo awọn ọmọ inu oyun fun awọn abuda wọnyi lakoko idapọ in vitro (IVF). Wiwa ti n pọ si ati idiyele kekere ti awọn iṣẹ idanwo irọyin wọnyi ni diẹ ninu awọn onimọ-jinlẹ ṣe aniyan pe o le ṣafihan fọọmu itẹwọgba lawujọ ti eugenics sinu ilana ibisi eniyan ni kariaye.

    Yiyan ọrọ-ọrọ awọn ọmọ inu oyun

    Idanwo jiini ti wa lati idanwo nirọrun fun jiini kan ti o fa arun kan pato, bii cystic fibrosis tabi arun Tay-Sachs. Awọn ọdun 2010 rii igbega iyalẹnu ni iwọn didun ti iwadii ti o so awọn iyatọ jiini pupọ pẹlu awọn ami ati awọn aarun pato. Awọn iwadii wọnyi gba awọn onimọ-jinlẹ laaye lati ṣe itupalẹ ọpọlọpọ awọn iyatọ jiini diẹ ninu jiomeji eniyan lati pinnu Dimegilio eewu polygenic, eyiti o jẹ iṣeeṣe ti ẹni kọọkan yoo ni ami kan pato, ipo, tabi arun. Awọn ikun wọnyi, nigbagbogbo pese nipasẹ awọn ile-iṣẹ bii 23andMe, ni a ti lo lati ṣe ayẹwo eewu awọn ipo bii àtọgbẹ 2 iru ati akàn igbaya ninu awọn agbalagba. 

    Sibẹsibẹ, awọn ile-iṣẹ idanwo jiini tun funni ni awọn ikun wọnyi si awọn ẹni-kọọkan ti o ngba IVF lati ṣe iranlọwọ fun wọn lati yan iru ọmọ inu oyun lati gbin. Awọn ile-iṣẹ bii Orchid, eyiti o ni ero lati ṣe iranlọwọ fun eniyan ni awọn ọmọ ti o ni ilera, pese imọran jiini ti o pẹlu iru itupalẹ yii. Ile-iṣẹ miiran, ti a pe ni Asọtẹlẹ Genomic, nfunni ni idanwo jiini iṣaju fun awọn rudurudu polygenic (PGT-P), eyiti o pẹlu awọn iṣeeṣe eewu fun awọn ipo bii schizophrenia, akàn, ati arun ọkan.

    Awọn ariyanjiyan ihuwasi lori boya o yẹ ki o danu awọn ọmọ inu oyun ti o da lori awọn iṣiro IQ ti asọtẹlẹ koju pẹlu ariyanjiyan pe awọn obi yẹ ki o yan ohun ti o dara julọ fun awọn ọmọ wọn. Ọpọlọpọ awọn onimo ijinlẹ sayensi kilo lodi si gbigba awọn ikun eewu fun iye wọn bi ilana ti o wa lẹhin awọn ikun polygenic jẹ eka, ati pe awọn abajade kii ṣe deede nigbagbogbo. Diẹ ninu awọn abuda bii itetisi giga jẹ ibatan si awọn rudurudu eniyan bi daradara. Ati pe o yẹ ki o ṣe akiyesi pe awọn ikun wọnyi da lori awọn itupalẹ ti data Eurocentric, nitorinaa wọn le jẹ ki o wa ni ibigbogbo fun awọn ọmọde ti awọn baba miiran. 

    Ipa idalọwọduro 

    Ọkan ibakcdun ti lilo awọn ikun eewu lati yan ọmọ inu oyun “bojumu” ni agbara fun ṣiṣẹda awujọ nibiti awọn eniyan ti o ni awọn ami jiini tabi awọn abuda kan ti rii bi iwunilori tabi “dara julọ.” Iṣesi yii le ja si abuku siwaju ati iyasoto si awọn ẹni-kọọkan ti ko ni awọn ami “ifẹ” wọnyi. Agbara tun wa fun lilo awọn imọ-ẹrọ wọnyi lati mu buru si awọn aidogba awujọ ati eto-ọrọ ti o wa tẹlẹ. Fun apẹẹrẹ, ṣebi nikan awọn ti o le ni awọn idiyele ti IVF ati idanwo jiini le wọle si awọn imọ-ẹrọ wọnyi. Ni ọran naa, o le ja si ipo nibiti awọn eniyan kọọkan tabi awọn ẹgbẹ ti o yan nikan le ni awọn ọmọde ti o ni awọn ami ọwọ ti a yan.

    O tun ṣee ṣe pe lilo awọn imọ-ẹrọ wọnyi le ja si idinku ninu oniruuru jiini, nitori pe eniyan le ni anfani lati yan awọn ọmọ inu oyun pẹlu awọn abuda kanna. Lakotan, o ṣe pataki lati ṣe akiyesi pe awọn idanwo iboju wọnyi ati awọn ikun eewu jẹ aipe ati pe nigbakan o le gbejade awọn abajade ti ko tọ tabi ṣina. Ọna aipe yii le mu awọn eniyan kọọkan pinnu iru awọn ọmọ inu oyun lati gbin da lori alaye ti ko pe tabi ti ko pe.

    Bibẹẹkọ, fun awọn orilẹ-ede ti o n tiraka pẹlu jijẹ olugbe wọn, gbigba awọn ara ilu laaye lati yan awọn ọmọ inu oyun ti o ni ilera julọ le ja si bibi awọn ọmọ diẹ sii. Ọpọlọpọ awọn orilẹ-ede ti o ti ni idagbasoke ti ni iriri awọn olugbe ti ogbo pẹlu awọn iran ọdọ ti ko pe lati ṣiṣẹ ati ṣe atilẹyin fun awọn agbalagba. Ifowopamọ awọn ilana IVF ati idaniloju awọn ọmọ inu ilera le ṣe iranlọwọ fun awọn ọrọ-aje wọnyi laaye ati ni rere.

    Awọn ipa ti gbigba awọn ọmọ inu oyun

    Awọn ifarabalẹ ti o gbooro ti gbigba awọn ọmọ inu oyun le pẹlu:

    • Awọn imọ-ẹrọ irọyin nlọsiwaju kọja IVF si awọn oyun adayeba, pẹlu diẹ ninu awọn ẹni-kọọkan lọ titi de opin awọn oyun ti o da lori awọn asọtẹlẹ jiini.
    • Awọn ipe ti n pọ si si igbese si awọn olupilẹṣẹ eto imulo lati ṣe ilana ibojuwo ọmọ inu oyun, pẹlu idaniloju pe aṣayan yii jẹ ifunni ati wiwọle si gbogbo eniyan.
    • Awọn ehonu lodi si awọn ọran bii iyasoto si awọn ọmọ ikoko ti ko faragba ibojuwo jiini.
    • Awọn ile-iṣẹ imọ-ẹrọ imọ-ẹrọ diẹ sii ti o ṣe amọja ni awọn iṣẹ oyun fun awọn tọkọtaya ti o fẹ lati loyun nipasẹ IVF.
    • Awọn ẹjọ ti o pọ si lodi si awọn ile-iwosan fun awọn ọmọde ti o dagbasoke awọn abawọn jiini ati awọn alaabo laibikita igbelewọn eewu ati ibojuwo.

    Awọn ibeere lati ronu

    • Kini awọn iwo rẹ lori ibojuwo jiini ti awọn ọmọ inu oyun fun awọn ami kan pato?
    • Kini awọn abajade miiran ti gbigba awọn obi ti o ni agbara lati yan awọn ọmọ inu inu wọn ti o dara julọ?